Is het je ook opgevallen dat in de tijd waarin we nu leven met Covid-19 de woorden ‘zien’ en ‘kijken’ een hoofdrol spelen? Je hoeft de krant maar open te slaan en een actualiteitenprogramma op TV aan te zetten en het komt voorbij...
“Ik zie een vooruitgang, we zien een verdubbeling, als ik vooruit kijk, kijk maar naar ons buurland, de cijfers laten zien.” In mijn doen en laten doe ik het ook. Ik kijk veel terug, ik zie de wereld veranderen en ik probeer vooruit te kijken. Als fotograaf ben ik natuurlijk ook altijd met mijn ogen bezig. Bijna elke scene die ik in het dagelijkse leven tegenkom frame ik als een foto. Ik kader wat ik zie en druk in gedachten af. De herinnering is mijn foto. Zo’n herinnering zorgde er ook voor dat ik ben gaan reizen. Ik ben een beetje een laatbloeier en kwam er rond mijn 52e achter dat ik wel aardig kon fotograferen. Dat was 6 jaar geleden dus reken maar uit.
Tot 2017 had ik alleen nog maar in Europa gereisd en dat waren voornamelijk strandvakanties met mijn twee zoons. In dat jaar kreeg ik de kans om voor een goed doel af te reizen naar Vietnam om hun projecten in beeld te brengen. In Cu Chi verbleef ik op een complex met nonnen die er een school voor kinderen runnen. Na ongeveer 3 dagen kreeg ik last van een jetlag en een vorm van heimwee. Ik voelde me lichtelijk opgesloten met de nonnen en besloot een lange wandeling buiten het complex te maken. Het toeval zorgde ervoor dat ik tijdens mijn wandeling een Duitser tegen het lijf liep die er woonde. Je moet je voorstellen dat het dorp waar ik verbleef niet echt bekend is met toeristen. Ik was er een bezienswaardigheid en kon me levendig voorstellen dat de Duitser het wel prettig vond om weer eens met een Europeaan te kletsen. Dat deden we dan ook een paar uurtjes bij een lokaal restaurantje. Mijn heimwee verdween als sneeuw voor de bloedhete zon. Het onvermijdelijke gebeurde, ik moest plassen. Het eettentje had echter geen eigen toilet maar ik mocht naar de wc in het huis van de eigenaar. Het beeld wat ik daar aantrof heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat ik besmet ben geraakt met het reisvirus. Het was alsof ik een filmscene binnenliep. Een huiskamer vol rommel, een paar krijsende kinderen spelend op de vloer, een joekel van een TV met het volume op 25 en een toilet zoals ik nog nooit eerder had gezien. Ik was in een compleet andere wereld beland. Alles wat met Nederland (het Westen) te maken zou kunnen hebben was verdwenen. Niks leek er meer op en de Nederlandse taal deed er ook niet meer toe. Ik was niet meer dan een speldenknop ergens op onze planeet. Veel later realiseerde ik mij dat ik op mijn reizen altijd op zoek ben naar dat gevoel. Tot nu ben ik het ook op elke reis weer tegengekomen. Hoe mooi is het om te constateren dat wat je ogen zien getransformeerd kan worden tot een onvergetelijke herinnering die bepalend kan zijn voor de rest van je leven.
Tijdens de voorbereiding van mijn reis naar Vietnam stuitte ik steeds op artikelen over reizen naar Iran. Verhalen over de gastvrijheid van de bevolking en de bijzondere geschiedenis van het land. Het intrigeerde me meteen en ik kon het ook niet meer loslaten. Na mijn toilet ervaring in Vietnam wist ik het zeker. Ik moest naar Iran. Bij terugkomst in Nederland kocht ik meteen een retourtje Teheran. Zonder enig plan op dat moment. Wel een route in gedachten maar niet hoe ik dat zou moeten doen. Het enige wat ik had geregeld was een slaapplaats bij een local in Teheran. Couchsurfen kun je namelijk in vrijwel elke stad in Iran. Het bied je de unieke gelegenheid om het echte leven van het land te leren kennen. Je hoort er de verhalen van de mensen en die vertellingen zijn voor mij belangrijker en vaak mooier dan het zien van bijvoorbeeld een beroemd historisch gebouw.
Het verhaal van Iran is een bijzonder verhaal. De beschaving vond er zijn oorsprong en het land kende lange tijd de vrijheden die lijken op die van ons. Hoe anders is het er nu. Ook daar heeft Covid-19 meedogenloos toegeslagen en zorgt het politieke machtsspel voor een armoede en werkeloosheid die zijn weerga niet kent. Er wordt mij weleens gevraagd of je wel naar landen moet reizen waar het regime niet menswaardig is. Ik heb daar geen eenduidig antwoord op, maar probeer altijd wel te vertellen dat je de regering en de bevolking hebt en die totaal verschillend kunnen zijn. Dan heb je ook nog eens het beeld wat door de media en ook zeker door de Westerse media wordt gecreëerd. Dat beeld is niet altijd even zuiver. Toen ik vertelde dat ik naar Iran ging werd ik bijna door iedereen voor gek verklaard. Het zou er gevaarlijk zijn. Ik kan je meteen uit de droom helpen, het was veiliger om ’s nachts door Teheran te lopen dan door Amsterdam. Door de boycot kun je er niet pinnen en ben je dus gedwongen om er met al je cash te reizen. Makkelijk doelwit dus. Ook hier kan ik je meteen uit de droom helpen, er wordt geen enkele toerist beroofd in Iran. Je bent er te gast en gasten zijn er heilig. Als het gaat om gastvrijheid dan staat de bevolking van Iran op nummer 1, in de voetsporen gevolgd door de Afghanen. Daarna komt Pakistan. Dat land bezocht ik ook en komt zeker terug in een van mijn columns.
Terug naar Teheran. Deze stad wordt vaak afgeraden vanwege de herrie en de drukte. Zo jammer. Ik heb dan ook besloten om bij deze column alleen de foto’s van de hoofdstad van Iran te laten zien. Omdat de stad het verdient. De rest van het land komt wel bij de andere verhalen. Teheran is ook het verhaal van de underground scene (net als de rest van het land). Alles wat god verboden heeft gebeurt daar stiekem. Ondergronds. Dat geldt voor bv. drugs- seks- en muziekfeestjes. Ik fotografeer ook voor een online muziekplatform en was van plan om daar beelden voor te gaan maken. Mijn couchsurf adresje was een mooie uitvalsbasis. Ik sliep er bij een gescheiden vrouw wiens dochter gitaar speelde in een meidenband. Hoe verboden is dat in Iran. Mijn reportage viel echter in duigen omdat ik me toch niet goed genoeg had voorbereid. Ik verbleef er in de periode van de Asjoera, een Islamitisch herdenkingsfeest. Het probleem is dat er dan extra politiecontrole is en niemand illegaal feestjes durft te geven. Daar staat echter tegenover dat ik op straat alle vrijheid kreeg om te fotograferen. Het is vele malen makkelijker om in Teheran te fotograferen dan een uurtje in Amsterdam.
Ga voor meer foto's van deze reis naar het
album op onze Facebook pagina
